Sejm przyjął nowelizację przepisów dotyczących składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Choć zmiany oznaczają niższe obciążenia dla wielu firm, część przedsiębiorców – szczególnie tych o wysokich przychodach – może spodziewać się podwyżek. Co dokładnie się zmieni i jakie będą skutki finansowe tej reformy?
Kluczowe zmiany – nowa formuła składki zdrowotnej
Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej została uchwalona przez Sejm 4 kwietnia br. i ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Obejmie ok. 2,5 miliona przedsiębiorców. Najważniejsze zmiany?
Składka zdrowotna będzie składać się z dwóch elementów:
-
część ryczałtowa – 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia,
-
część procentowa – naliczana od nadwyżki dochodów lub przychodów (w zależności od formy opodatkowania).
Choć nowe zasady mają odciążyć wielu przedsiębiorców, według ekspertów są mniej korzystne niż te obowiązujące przed 2022 rokiem.
Szczegóły dla poszczególnych form opodatkowania
Skala podatkowa i podatek liniowy:
-
Ryczałt: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia,
-
Procentowo: 4,9% od dochodu powyżej 1,5× przeciętnego wynagrodzenia.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:
-
Ryczałt: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia,
-
Procentowo: 3,5% od przychodu powyżej 3× przeciętnego wynagrodzenia.
Karta podatkowa:
-
Jedynie część ryczałtowa: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.
Przykładowe wyliczenia – kto ile zapłaci?
Przy założeniu, że w 2026 roku:
-
minimalne wynagrodzenie wyniesie 5000 zł,
-
przeciętne wynagrodzenie – 8000 zł,
możemy oszacować wysokość składki zdrowotnej.
Przedsiębiorca na podatku liniowym (dochód: 20 000 zł):
-
Ryczałt: 9% × 3750 zł = 337,50 zł,
-
Procentowo: 4,9% × (20 000 – 12 000) zł = 392 zł,
-
Łącznie: 729,50 zł
Przedsiębiorca na ryczałcie (przychód: 30 000 zł):
-
Ryczałt: 337,50 zł,
-
Procentowo: 3,5% × (30 000 – 24 000) zł = 210 zł,
-
Łącznie: 547,50 zł
Kto może stracić, a kto zyska?
Ministerstwo Finansów przewiduje, że na nowych zasadach skorzysta większość – około 2,5 miliona firm. Koszt reformy dla budżetu to 4,6 mld zł rocznie. Jednak nie wszyscy będą zadowoleni – bardziej obciążeni mogą się czuć przedsiębiorcy na ryczałcie ze stawką 15%, osiągający wysokie przychody (np. 60 tys. zł miesięcznie).
Pojawiają się też pytania o wpływ tych zmian na Narodowy Fundusz Zdrowia – zwłaszcza że możliwe zmniejszenie wpływów składkowych może wymagać uzupełnienia z budżetu.
Polska a Unia Europejska – wydatki na zdrowie
Polska przeznacza relatywnie mało środków publicznych na ochronę zdrowia – zaledwie 6,4% PKB, wobec średniej unijnej na poziomie 10,4% (dane Eurostatu za 2022 r.). Na jednego mieszkańca przypada u nas 1137 euro rocznie, podczas gdy średnia unijna to 3685 euro.
Na tym tle rząd zapowiada wzrost nakładów – do 2027 roku mają one osiągnąć poziom co najmniej 7% PKB, liczonych od wartości sprzed dwóch lat. W przypadku niedoboru środków ze składek zdrowotnych, brakująca część ma być pokryta z budżetu państwa.
Co dalej?
Choć projekt został przyjęty przez Sejm, czeka go jeszcze dalszy proces legislacyjny – możliwe są poprawki, debata w Senacie i kolejne głosowania. Warto na bieżąco śledzić zmiany i odpowiednio przygotować się do nowych zasad.
W MDDP Outsourcing jesteśmy gotowi wspierać przedsiębiorców w analizie skutków nowej składki zdrowotnej oraz bieżącej obsłudze kadrowo-płacowej. Skontaktuj się z naszymi ekspertami – pomożemy Ci odnaleźć się w gąszczu nowych regulacji.